Autisme
Hoe kan ik rijden met… autisme
Bij mensen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS), zoals autisme, Asperger of PDD-NOS werkt de informatieverwerking in de hersenen op een andere manier dan bij andere mensen. Dit uit zich in stoornissen in de omgang en communicatie met anderen en het inlevingsvermogen. Maar bijvoorbeeld ook in problemen met plannen, flexibiliteit en het zien van de samenhang van dingen. Veel mensen met ASS hebben een bijkomende psychische stoornis, zoals depressie of angst en gebruiken hiervoor rijgevaarlijke medicijnen. Al deze zaken kunnen autorijden bemoeilijken of gevaarlijke situaties opleveren. Daarom zijn er geschiktheidseisen vastgelegd in de wettelijke Regeling eisen geschiktheid 2000.
Direct langs een specialist bij ASS
Heeft u vraag 3 (en eventueel nog andere vragen) van de Gezondheidsverklaring met ‘ja’ beantwoord in verband met een Autisme Spectrum Stoornis (autisme, Asperger, PDD-NOS)? En heeft u nog nooit eerder een rijbewijskeuring ondergaan? Dan kunt u -alléén voor praktijkexamen auto-, motor- of T-rijbewijs- direct een afspraak maken met een onafhankelijk specialist voor een rijbewijskeuring. Wat moet u hier voor doen?
Wanneer ben ik rijgeschikt bij ASS?
U bent rijgeschikt wanneer uit het rapport van de medisch specialist blijkt dat er veilig aan het verkeer kan worden deelgenomen en dat de problemen met planning, waarneming en eventuele depressies en angsten hier geen negatieve invloed op hebben. Voor zijn oordeel gebruikt de specialist een checklist risicofactoren van het CBR. Daarnaast moet u een eventuele rijtest met goed gevolg afleggen.
Hoe komt het CBR aan informatie over mijn rijgeschiktheid?
Voor de beoordeling van de rijgeschiktheid kijken wij naar uw Gezondheidsverklaring, informatie van een medisch specialist en naar het resultaat van een eventuele rijtest. Er is altijd een rapport nodig van een onafhankelijk medisch specialist met kennis van ASS. U wordt verwezen naar een specialist die specifiek voor het CBR keuringen verricht. Deze specialisten kennen de rijbewijseisen goed en beoordelen onafhankelijk of u aan deze eisen voldoet.
Mag mijn eigen behandelaar het rapport opmaken?
Nee, bij ASS is het nodig dat een onafhankelijk specialist het onderzoek doet en het rapport opmaakt. Er wordt namelijk een oordeel gevraagd over uw rijgeschiktheid en termijn van geschiktheid. Volgens de regels van de artsenorganisatie mogen behandelend artsen geen verklaringen afgeven met een oordeel over de rijgeschiktheid.
Moet ik een rijtest doen?
De eerste keer dat iemand met ASS een aanvraag doet bij het CBR volgt er na de goedkeuring door de medisch specialist altijd een rijtest.
Waar letten we op tijdens de rijtest?
De rijtest is géén rijexamen. Een rijtest is altijd maatwerk, aangepast aan uw situatie. Afhankelijk daarvan ligt de nadruk in de rijtest op ‘zien’, ‘denken’ of ‘doen’. Bij ASS ligt de nadruk in de rijtest op ‘denken’.
Wanneer u een autisme spectrum stoornis heeft wordt tijdens de rijtest gelet op de volgende aandachtgebieden:
- Aandacht verdelen: we toetsen of u uw aandacht goed kunt verdelen tussen de bediening en de besturing van het voertuig en het verkeer om u heen. Ook in ingewikkelde verkeerssituaties;
- Automatisch uitvoeren van handelingen: we toetsen of u handelingen om de auto te bedienen en besturen automatisch kunt uitvoeren, zodat u uw aandacht bij de weg en het verkeer kunt houden;
- Voorspellen van gedrag van andere weggebruikers: we toetsen of u het gedrag van andere weggebruikers goed inschat. En of u uw eigen rijgedrag hier goed op afstemt.
Op welk moment tijdens mijn rijopleiding kan ik de rijtest het beste doen?
U moet op een zelfstandige manier kunnen rijden, waarbij naast de bediening van het voertuig uw aandacht ook uitgaat naar het beoordelen van verkeerssituaties en het gedrag van anderen. De instructeur kan aangeven wanneer u de rijtest het best kunt doen.
Hoe zit het met medicijngebruik?
Psychostimulantia zoals methylfenidaat, dexamfetamine en modafinil zijn niet toegestaan bij ASS. Gebruikt u nog andere medicijnen? Kijk dan op de website van KNMP om te zien of die een probleem zijn om te rijden (categorie III).
Wat is de maximale termijn van geschiktheid?
Mensen met ASS kunnen sinds mei 2013 voor onbeperkte termijn worden goedgekeurd. Bestuurders met ASS die eerder voor een bepaalde termijn van 3 jaar geschikt zijn verklaard, moeten bij de eerstvolgende rijbewijsvernieuwing nog gekeurd worden. Wanneer het CBR dan, op basis van het rapport van de specialist, een onbeperkte geschiktheidstermijn afgeeft, is er vanaf dat moment geen keuring voor ASS meer nodig bij de rijbewijsvernieuwing. Bij twijfel kan de specialist het CBR adviseren om toch een bepaalde geschiktheidstermijn van drie of vijf jaar op te leggen. Als dit bij u het geval is moet u bij de volgende rijbewijsvernieuwing altijd opnieuw door een onafhankelijk medisch specialist gekeurd worden.
Heb je vragen, bel of mail de rijschool